Antoniusacademie en armoede: nooit opgeven en onvoorwaardelijk geven

25 maart 2019

“Geluk en pech kunnen dicht bij elkaar liggen.” Ralf Embrechts is ambassadeur en medeoprichter van Quiet500. Hij is samen met Eric Rugebregt te gast bij de Antoniusacademie over armoede op vrijdag 22 maart in de H. Antoniuskathedraal. De Quiet500 vraagt aandacht voor stille armoede.

Ook vertegenwoordigers van het diaconale centrum het Annahuis schuiven deze middag aan tafel, samen met Sant’Egidio Roosendaal, die staat voor vriendschap met de armen. De Joseph Wresinski Cultuur Stichting, die theater inzet als wapen tegen armoede moest door omstandigheden helaas afmelden. Zij raken onverwacht hun vertrouwde plek in Zwolle kwijt en moeten nu hun aandacht richten op de zoektocht naar nieuw huis.

Nicole Weinberg, die vanuit het Bisdom Breda de Antoniusacademie inhoudelijk mee coördineert legt uit: “We benaderden voor deze Antoniusacademie organisaties die mensen in armoede betrekken en helpen om weer actief mee te gaan doen, om weer in hun kracht te komen. We nodigden mensen uit die zelf in armoede leven of hebben geleefd, samen met een vertegenwoordiger van de organisatie. We kozen daarvoor vanwege de door paus Franciscus ingestelde Werelddag van de Armen.”

De paus vraagt op de Werelddag van de Armen om een ontmoeting met de armen in de buurt en om concrete werken van barmhartigheid. Secretaris-generaal Ben Hartmann leidt het gesprek. Ontmoeting en elkaar concreet tot steun zijn, dat is precies waar de personen aan tafel zich voor inzetten. Mieke Stroop van Sant’Egidio Roosendaal geeft tijdens de Antoniusacademie aan dat maatjes van Sant’Egidio trouw hun mensen bezoeken, en dat de betrokkenheid zelfs doorgaat als iemand is komen te overlijden. Mieke: “Een maatje maakt dan een pagina over die mens. Die gaat in een boek en als we bij elkaar zijn om te bidden, ligt dat boek open en zijn die mensen erbij.”

Sant’Egidio Roosendaal is vriend van de armen (Mieke Stroop in het midden op de foto).

Naomi van Berkel is werkzaam bij het Annahuis en beschrijft hoe de mensen die er komen zich ervan bewust zijn dat ze een gemeenschap vormen. Met alle kwetsbaarheid die er is, omdat mensen vaak in hun leven een stuk stabiliteit missen. Maar er worden initiatieven ondernomen en als problemen niet kunnen worden opgelost, gaat het erom de situatie samen uit te houden en vol te houden. “Dat is dan wat je nog kunt doen vanuit de menselijke waardigheid.”

Werken aan gemeenschap staat ook centraal bij de Quiet Community, die in het verlengde van de Quiet500, is opgericht. De beweging staat voor het verzachten van armoede in Nederland. Quiet Members hebben een soort lidmaatschap, waarbij wordt gegeven en ontvangen om niet. Ze krijgen zonder dat een tegenprestatie wordt verwacht een dienst of product aangeboden. Ralf Embrechts: “We merken dat hen dit sterkt om zelf iets bij te dragen.”

Eric Rugebregt van Quiet500 vertelt over zijn ervaringen.

Diaken Menco van Koningsveld is uitgenodigd door de organisatie om een slotbeschouwing te geven. Hij is diaken van het aartsbisdom Utrecht en verbonden aan de Priester- en Diakenopleiding Bovendonk. Ook hij constateert dat armoede niet alleen een tekort aan geld is, maar ook aan meedoen. Initiatieven die armoede bestrijden zetten daar dan ook vaak juist hun energie op in en bieden een context waar mensen gezien en gehoord worden. Voor kerkelijke mensen speelt daar de overtuiging in mee dat de mens is geroepen om in gemeenschap met andere mensen te leven. “Het is in de menselijke natuur ingeschapen,” aldus de diaken.

Zoals gebruikelijk bij een Antoniusacademie spreekt de bisschop het slotwoord. “Als er altijd armen zijn onder ons, zoals de Bijbel zegt, kun je zeggen dat er altijd gegeven moet worden. Onvoorwaardelijk, zoals vandaag ook klonk. Mozes zegt: bedenk dat je zelf in Egypte arm was en een slaaf. Als we dat vertalen naar vanmiddag, kunnen we ons afvragen: hoe doen we dat?” De bisschop haalt een voorbeeld aan van een meisje dat haar moeder iets wil vragen en aangeeft dat de moeder wel ja moet gaan zeggen op de vraag die ze gaat stellen. Waarop de moeder inderdaad, nog voor ze de vraag heeft gehoord, ja zegt. Bisschop Liesen: “Ja zeggen nog voordat de vraag is gesteld, geeft aan dat er een band van gemeenschap en liefde is. Kunnen we zo met elkaar omgaan en zo ook blij voor elkaar zijn? Als we elkaar kunnen zien als broers en zussen, zijn we blij dat het de ander goed gaat. Of je katholiek bent of niet we hebben één God.”

Ralf Embrechts deelt de glossy van de Quiet500 uit.

De Werelddag van de Armen werd door paus Franciscus ingesteld aan het eind van het Heilig Jaar van de Barmhartigheid (2016). De dag wordt jaarlijks gehouden op de 33e Zondag door het Jaar (de één na laatste zondag van het kerkelijk jaar). Zijn boodschap voor de eerste Werelddag van de Armen publiceerde de paus op 13 juni 2017, de gedachtenis van de grote vriend van de armen, de heilige Antonius van Padua (1195 -1231) aan wie de Antoniusacademie zijn naam dankt.

(Foto’s: Bisdom Breda)

Andere berichten