Het heilig Jaar van Barmhartigheid

7 mei 2015

Op 11 april 2015 kondigde paus Franciscus in de bulle ‘Misericordiae Vultus’ het heilig Jaar van Barmhartigheid aan. Dit jaar begint op 8 december 2015, het hoogfeest van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria, en sluit af op 20 november 2016, het hoogfeest van Christus Koning.

Bijzondere momenten
In de bul gaat de paus in op enkele bijzondere momenten, waartoe hij gelovigen wereldwijd uitnodigt. Allereerst is dat de opening op 8 december. De paus nodigt uit de opening te beleven in verbondenheid met het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965). Op 8 december 2015 is het precies vijftig jaar geleden dat het Concilie werd afgesloten. De paus brengt in herinnering dat de zalige paus Paulus VI bij de sluiting ervan aangaf dat liefde de voornaamste karaktertrek van het Concilie is. De parabel van de Barmhartige Samaritaan is het model van de spiritualiteit van dit Concilie, aldus paus Paulus VI.

In de bul waarmee hij het heilig Jaar van Barmhartigheid aankondigt, nodigt paus Franciscus concreet uit om de Veertigdagentijd in 2016 te beleven in verbondenheid met het heilig Jaar van Barmhartigheid. Daarbinnen zal opnieuw de gebedsactie ‘24 uur voor de Heer’ worden gehouden (op de vrijdag en zaterdag in de derde week van de Veertigdagentijd). De paus vraagt bisschoppen in het bijzonder om aandacht voor het sacrament van boete en verzoening. Priesters worden gevraagd het sacrament zelf te ontvangen en de gelovigen ertoe uit te nodigen. Biechtvader moeten de gelovige ontvangen, zoals in de parabel de vader de verloren zoon ontvangt, die tot inkeer komt.

In Rome zal de paus de heilige deur van de Sint Pieter openen. Buiten de Sint Pieter zijn er heilige deuren in de drie andere patriarchale basilieken: De Sint Jan van Lateranen, de H. Maria Maggiore en de Sint Paulus buiten de Muren. De paus vraagt bisdommen om in het heilig Jaar op de derde zondag van de Advent een ‘deur van genade’ te openen in de kathedraal. Dit hoeft overigens niet beperkt te worden tot de kathedraal. De bisschop kan besluiten een dergelijke deur te openen in iedere belangrijke kerk of bedevaartplaats.

De barmhartigheid van God
Vooral ook is de bul een spiritueel document, waarin de paus verschillende Bijbelteksten aanreikt die spreken over de barmhartigheid van God en de barmhartige liefde van Christus. Christus ziet in de harten van degenen die Hij ontmoet en geeft antwoord op hun diepste nood. En barmhartigheid is verbonden met roeping als Matteüs door de Heer met barmhartige liefde wordt gezien en geroepen: ‘miserando atque eligendo’ zoals de wapenspreuk van de paus luidt.

De paus verwijst naar de parabels die gaan over barmhartigheid: het verloren schaap, de verloren drachme en de verloren zoon (Lucas 15, 1-32). In deze parabels vinden we de kern van het evangelie en ons geloof, schrijft de paus, omdat ze barmhartigheid laten zien als een kracht die alles overwint, het hart vervult van vreugde en die verzoening brengt door vergeving.

Barmhartigheid ontvangen en doen
Met het thema ‘Barmhartig zoals de Vader’ mogen gelovigen het heilig Jaar beleven in het licht van de woorden van de Heer: “Wees barmhartig zoals uw Vader barmhartig is” (Lc. 6, 36).

We ontdekken in Gods barmhartigheid hoe Hij ons bemint. Hij geeft zichzelf totaal, terwijl Hij niets terug vraagt. Hij helpt ons wanneer we een beroep op Hem doen. Barmhartigheid ontvangen en barmhartigheid doen horen bij elkaar. In dit heilig jaar wil de paus dat we ons openstellen voor hen die aan de rand van de samenleving wonen, grenzen die de maatschappij zelf schept. De paus nodigt ons uit om onze ogen te openen voor de wonden van onze broeders en zusters van wie de waardigheid ontkend wordt.

Paus Franciscus hoopt dat christenen zich bezinnen op de geestelijke en lichamelijke werken van barmhartigheid. De paus wijst er in zijn tekst op dat de Heer ons oordeelt naar de mate waarin wij hongerigen gevoed hebben, dorstigen te drinken hebben gegeven, de naakte gekleed hebben, de vreemdeling welkom geheten hebben, zieken genezen hebben, de gevangenen bezocht hebben en de doden gegraven hebben. We kunnen niet ontkomen aan de woorden van de Heer die tot ons gericht zijn (Matteus 25, 31-45). In ieder van de kleinen is Christus aanwezig.

 

Andere berichten