In Memoriam bisschop Huub Ernst (1917-2017)

20 mei 2017

Vrijdagavond 19 mei overleed rond 22.45 uur mgr. Hubertus Ernst op de leeftijd van 100 jaar. Hij was van 1967 tot 1992 bisschop van Breda. Bij het bereiken van de 75-jarige leeftijd bood hij zijn ontslag aan. Paus Johannes Paulus II aanvaardde het ontslag maar benoemde hem tot apostolisch administrator. In die functie bestuurde hij het bisdom tot 26 november 1994 toen bisschop Muskens hem opvolgde.

Bisschop Ernst werd op 8 april 1917 geboren in Breda als oudste in een gezin van drie kinderen. Zijn ouders hadden een bakkerij. Na lager onderwijs genoten te hebben in de parochieschool van de parochie van de H. Antonius van Padua in Breda en bij de broeders van Huijbergen ging hij naar het kleinseminarie Ypelaar en vervolgens naar het grootseminarie Bovendonk te Hoeven. Op 7 juni 1941 ontving Hubertus Ernst uit handen van mgr. P. Hopmans de priesterwijding. Bisschop Hopmans benoemde Hubertus Ernst tot kapelaan van de H. Petrusparochie in Leur. In 1943 ontving hij een benoeming tot conrector van de zusters franciscanessen van het Withof te Etten. In 1947 verhuisde hij naar het grootseminarie Bovendonk om daar moraaltheologie te gaan geven. Deze functie vervulde hij tot 1957 toen hij directeur werd van de Vereniging van de Catechisten van de Eucharistische Kruistocht. Bisschop De Vet betrok hem bij het bestuur van het bisdom door hem in 1962 tot vicaris-generaal te benoemen. Na het overlijden van bisschop De Vet benoemde paus Paulus VI Hubertus Ernst tot bisschop van Breda. Op 17 december 1967 is hij tot bisschop gewijd.

Op 8 april 2017 vierde Mgr. Ernst zijn 100ste verjaardag. (Foto: Ramon Mangold)

Bisschop Ernst vervulde zijn ambt in een periode van grote kerkelijke veranderingen. De volkskerk van weleer brokkelde af en de eerste contouren van een keuzekerk werden zichtbaar. Twee jaar voor zijn aantreden was het Tweede Vaticaans Concilie afgesloten. Het was aan de bisschoppen om de besluiten te implementeren. Bisschop Ernst legde in zijn beleid een sterke nadruk op de gezamenlijke verantwoordelijkheid van priesters en leken voor de verdere voortgang van geloof en Kerk. Hiertoe ontwikkelde hij in het midden van de jaren zeventig een programma dat was gebaseerd op een drietal waarnemingen. Allereerst signaleerde hij dat het aantal betrokken gelovigen afnam. Binnen de groep gelovigen ontwaarde hij een kern van betrokken parochianen die bewust verantwoordelijkheid wilde dragen. Ten derde zag hij een daling van het aantal ambtsdragers. Op het einde van zijn episcopaat droeg hij de gedachte uit dat de Kerk in Nederland in een missionaire situatie was gekomen en zij in de samenleving een minderheid was geworden. De Kerk moest zich ontwikkelen tot een milieu van geloof waarin mensen door taal, liturgie en het gedrag van gelovigen konden zien wat het geloof inhield. Deze Kerk moest zich karakteriseren door diaconale inzet.

Binnen de Kerk streefde bisschop Ernst naar een respectvol leiderschap, waarin hij stond voor de kerkelijke leer en eerbied had voor het geweten van afzonderlijke personen. Deze opvatting over de relatie tussen geloof en persoonlijke verantwoordelijkheid kwam tot uiting in zijn bijdragen aan de bisschopssynode over huwelijk en gezin in 1980 en zijn voorzitterschap van Pax Christi Nederland dat hij van 1976 tot 1994 vervulde.

Bisschop Ernst had zorg voor de priesteropleiding. Aanvankelijk was deze geheel toevertrouwd aan de Theologische Faculteit Tilburg. Om te voorzien in de opleiding van ambtsdragers  richtte hij in 1983 de Priesteropleiding Bovendonk op, bedoeld voor mannen die op latere leeftijd priester wilden worden. Velen hebben op deze opleiding met een landelijke uitstraling de weg naar het priesterschap gevonden. Dit mogelijk te hebben gemaakt is een van de grootste verdiensten van mgr. Ernst, die bekend stond als een wijze bisschop.

Op dinsdag 7 juni 2016 vierde mgr. Ernst zijn 75-jarig priesterjubileum. Dit was zijn laatste publieke optreden. Zijn honderdste verjaardag op 8 april 2017 vierde hij vanwege zijn broze gezondheid in besloten kring.

(Foto: Ramon Mangold)

Andere berichten