“De viering van de Veertigdagentijd in de context van het Jaar van het Geloof biedt ons een waardevolle kans om na te denken over de relatie tussen geloof en naastenliefde,” schrijft de paus in het begin van zijn boodschap.
Antwoord op Gods liefde
‘Geloof in liefde geeft meer liefde,’ luidt de titel van de pauselijke boodschap voor de Veertigdagentijd. Het geloof is een antwoord op Gods liefde. Het geloof komt, aldus de paus, voort uit de ontmoeting met een persoon die ons leven een nieuwe richting geeft. Omdat God ons als eerste bemind heeft, is liefde niet langer louter een gebod.
Liefde is nooit af
De ontmoeting met God die liefde is, is niet alleen iets van het hart maar ook van het verstand. Het is bovendien een voortgaand proces, omdat liefde nooit ‘af’ is of ‘compleet’. ‘Caritas Christi urget nos’ (2 Kor. 5,14): het is de liefde van Christus die onze harten vervult en ons aanzet tot concrete daden van naastenliefde. Deze naastenliefde komt voort uit het besef zelf bemind te zijn door, en vergeving ontvangen te hebben. En zelfs gediend te zijn door de Heer, die de voeten van de apostelen waste.
Vriendschap met Christus
Het hele christelijk leven is een antwoord op Gods liefde. Het antwoord begint bij het geloof waarmee we het goddelijk initiatief met dankbaarheid en verwondering aanvaarden. Het ja-woord van het geloof markeert het begin van een schitterende vriendschapsgeschiedenis met de Heer, die betekenis en zin geeft aan ons leven. Maar het is niet voldoende deze liefde te aanvaarden. God wil ons zodanig veranderen dat we met de apostel Paulus zeggen: “Het is niet langer ik die leef maar Christus die leeft in mij.”
De paus formuleert het onderscheid tussen geloof en liefde bijzonder puntig wanneer hij schrijft dat geloof inhoudt dat we de waarheid kennen en aanvaarden, maar dat liefde betekent dat we wandelen in de waarheid. Door het geloof gaan we binnen in de vriendschap van de Heer, door de liefde wordt deze vriendschap levend en werkdadig.
Evangelisatie is grootste liefdewerk
In het licht daarvan is het onmogelijk geloof en liefde te scheiden. Deze twee theologale deugden zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het is niet juist om eenzijdig de waarde van de deugd van het geloof te beklemtonen en de concrete werken van barmhartigheid onder te waarderen. Het is aan de andere kant ook niet zo dat werk de plaats inneemt van het geloof. Het christelijk leven bestaat erin de berg te beklimmen om daar God te ontmoeten en vervolgens af te dalen met de liefde en de kracht die je daar ontvangen hebt om onze broeders en zusters met Gods eigen liefde te dienen.
In de Kerk vullen actie en contemplatie, gesymboliseerd door de evangelische personen van Martha en Maria, elkaar aan. De relatie met God staat voorop en elke oprecht delen van goederen moet geworteld zijn in het geloof. Soms neigen we ertoe naastenliefde te reduceren tot solidariteit. De paus brengt de lezer in herinnering dat het grootste werk van naastenliefde de evangelisatie is. Er is geen liefdevoller werk dan het Goede Nieuws van het Evangelie met je naaste te delen, het brood van het Woord van God met hem te delen en hem in te leiden in een relatie met God
Voor de Nederlandse vertaling van de vastenboodschap klik hier
